E-fatura nedir? E-fatura Türkiye’de 397 sıra no.lu VUK tebliğine ile hayata geçirilen ve 5 Mart 2010 tarihinden itibaren uygulamada olan e-fatura, veri format ve standardı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen, VUK gereği bir faturada yer alması gereken bilgilerin içerisinde yer aldığı, satıcı ve alıcı arasındaki iletiminin merkezi bir platform (GİB) üzerinden gerçekleştirildiği elektronik bir belgedir.
E-fatura ‘nın kağıt fatura’dan farkı ne?
E-fatura yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yönetilen e-fatura uygulamasında amaç tek format ve standarda göre satıcı ve alıcı arasında güvenli, zaman ve maliyet tasarrufu sağlayan bir sistem oluşturmaktır. Bunun için yurt dışı uygulamalar incelenerek başarıya ulaşmış e-fatura işleyişleri dikkate alınmış ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından açık kaynak bir standart olan XML tabanlı ticari hayatın tüm süreçlerini içerecek şekilde etiketlemelere sahip olan uluslararası bir standart olan UBL-TR benimsenmiştir.
E-fatura ‘nın kağıt fatura’dan farkı ne?
397 sıra no.lu VUK ile tüzel kişiler sistemden faydalanabilirken 416 sıra no.lu VUK tebliği ile gerçek kişilere de e-fatura uygulamasına dahil olma hakkı tanınmıştır. Uygulamanın yaygınlaştırılması amacıyla “Özel Entegratörlük” müessesi 421 sıra no.lu VUK tebliğinin yayınlanmasıyla genel işleyişe dahil edilmiştir. Yurtdışında e-fatura servis sağlayıcısılığı olarak bilinen özel entegratörlük sayesinde bilgi işlem alt yapısı yeterli olmayan mükelleflerin de uygulamadan kolayca faydalanabilmeleri amaçlanmıştır.
421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında;
- 04.12.2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar (Listeye ulaşmak için tıklayınız) ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31.12.2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına (ciro) sahip olanlar ile,
- 06.06.2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler (Listeye ulaşmak için tıklayınız) ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31.12.2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına (ciro) sahip olanlar,
01.09.2013 tarihine kadar Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvurmak ve 31.12.2013 tarihine kadar e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
Söz konusu mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları esas alınarak elektronik fatura uygulamasına dahil olacaklardır. (Bilgi için tıklayınız).
E-fatura portalını nasıl kullanırım?
E-fatura portalını kullanabilmeniz için Gelirler idaresi başkanlığı bir döküman oluşturmuştur. E-fatura portalını kılavuzuna ulaşmak için aşağıdaki linke tıklayın.
E-fatura portalı kullanım kılavuzu
E-Fatura Uygulamasına Elektronik Başvuru
Elektronik fatura uygulamasına başvuru yapmak isteyen mükelleflerin veya temsilcilerinin www.efatura.gov.tr http://www.efatura.gov.tr adresindeki e-Fatura başvuru bağlantısına tıklayarak gerekli formları doldurup onaylamaları gerekmektedir.
E-Fatura Uygulamasına Elektronik Başvuru
Uygulamadan yararlanmak isteyen mükellefler için başvuru işlemi elektronik imza araçları (tüzel kişiler için MALİ MÜHÜR, gerçek kişiler için NİTELİKLİ ELEKTRONİK SERTİFİKA ya da MALİ MÜHÜR) ile elektronik ortamda yapılmaktadır. Bu nedenle, söz konusu başvuru işlemi öncesinde mükelleflerin elektronik imza araçlarını temin etmiş olmaları gerekmektedir.
Tüzel ve Gerçek kişiler için e-Fatura ve e-Defter uygulamasında kullanılacak olan Mali Mühür Sertifikasına başvurmak için, https://mportal.kamusm.gov.tr/bp/edf.go adresine tıklanır. Açılan sayfada ilgili alanlar doldurularak başvuru gerçekleştirilir. Bu adres üzerinden sadece Mali Mühür Sertifikası için başvurulabilir.
e-Fatura ve e-Defter Uygulama Başvurusu ayrıca aşağıdaki adreslerden yapılmalıdır.
- e-Fatura için; https://portal.efatura.gov.tr/efaturabasvuru/
- e-Defter için; https://uyg.edefter.gov.tr/edefterbasvuru/
Başvuru için TÜBİTAK-KamuSM tarafından üretilen mali mühür sertifikası ve şifresi kullanıcıya teslim edilmiş olmalıdır. Aksi takdirde bu adreslerden mali mühürle başvuru yapılamayacaktır.
Gerçek kişiler için e-Fatura ve e-Defter uygulamasında kullanılacak olan mali mühür veya nitelikli elektronik sertifika başvurusu için ilgili sağlayıcı ile başvurularak e-imzanın/mali mührün temin edilmiş olması gerekmektedir. Aksi takdirde bu adreslerden e-imza/mali mühür ile başvuru yapılamayacaktır.
e-Fatura Uygulamasını Kullanmaya Başlama
Uygulamaya yeni kaydolan mükelleflerin, Kayıtlı Kullanıcılar Listesinde ilan edilmelerini izleyen 7 gün içerisinde e-Fatura düzenlemeleri ve almaları, diğer kayıtlı kullanıcıların yeni kayıt olan kullanıcılara bu süre içerisinde e-Fatura göndermeleri zorunlu değildir. e-Fatura uygulamasından yararlanan mükellefler hesaplarının açılmasını takip eden 7 günden sonra kayıtlı kullanıcılara e-Fatura göndermek ve almak zorundadırlar.
e-Fatura Uygulamasını Kullanmaya Başlama
Buna göre e-fatura uygulamasında 7 günlük kağıt fatura kesebilme süresi hesabının aşağıdaki açıklamalara göre yapılması gerekmektedir;
- E-Fatura uygulaması kapsamında 1/4/2014 tarihinden önceki dönemlerde e-Fatura uygulamasına girmesi zorunlu olmayıp bu tarihten önce uygulamaya başlayan mükellefler bu tarihe kadar e-Fatura ile matbu faturayı birlikte kullanabilirler. Ancak bu mükellefler bir mal veya hizmet teslimi için e-Fatura düzenlemişse matbu fatura düzenlemeyecektir. Matbu fatura düzenlenmiş olması halinde ise e-fatura düzenlenmemiş olmalıdır. Bu tarihten önceki dönemlerde e-Fatura yerine düzenlenen matbu faturalar VUK hükümlerine göre tevsik edici belge olarak kabul edilir.
- e-Fatura Uygulamasına ilk defa giren mükellefler için 7 günlük sürenin hesabında giriş tarihi dikkate alınır ve ilk 7 günlük süre zarfında kayıtlı kullanıcılar ile arasındaki faturalaşmada e-Fatura zorunluluğu aranmaz. Bir başka ifade ile bu süre içinde matbu fatura düzenleyebilirler ve söz konusu faturalar 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tevsik edici belge olarak kabul edilecektir. (Örn: 1/1/2016 tarihinde e-Fatura uygulamasına geçen bir mükellef için e-Fatura düzenleme zorunluluğu 9/1/2016 tarihinde başlamaktadır . Söz konusu tarihler (1/1/2016-9/1/2016) arasında e-Fatura yerine matbu fatura düzenlenebilir ve alınabilir.)
- e-Fatura uygulamasına muhtelif tarihlerde giriş çıkış yaptığı tespit edilen mükelleflerde ise; çıkış – giriş tarihleri arasında;
- 7 günden az süre olması halinde, 7 günlük sürenin tespitinde önceki giriş tarihi esas alınır ve 7 günlük süre o tarih itibariyle işletilir. (Örn: Mükellef uygulamaya 1/1/2016 tarihinde girmiş, daha sonra 4/1/2016 tarihinde çıkmış ve 10/1/2016 tarihinde tekrar girmiş ise mükellefe tanınan 7 günlük süre 1/1/2016 tarihinden itibaren işletilir, ikinci giriş tarihi olan 10/1/2016 tarihi itibarıyla tekrar 7 günlük bir hak verilmez. Bununla birlikte mükellefin e-Fatura uygulamasında olmadığı 4-10/1/2016 tarihleri arasında e-Fatura düzenlemesi beklenemez.)
- 7 günden çok süre olması halinde, 7 günlük sürenin tespitinde son giriş tarihi esas alınır ve 7 günlük süre o tarih itibariyle işletilir. (Örn: Mükellef uygulamaya 1/1/2016 tarihinde girmiş, daha sonra 4/1/2016 tarihinde çıkmış ve 1/2/2016 tarihinde tekrar girmiş ise mükellefe tanınan 7 günlük süre önce 1/1/2016-4/1/2016 tarihleri arasında işletilecek, 1/2/2016 tarihinden itibaren ise tekrar işletilecektir. Bununla birlikte mükellefin 4/1/2016- 1/2/2016 tarihleri arasında e-Fatura düzenlemesi beklenemez.)
- E-faturaya kayıtlı olan bir mükellefin e-fatura kayıtlı kullanıcılar listesinden çıkarılması halinde bu tarihten itibaren (çıkarıldığı gün de dahil olmak üzere) e-fatura kesmesi ve alması beklenmez. (örneğin e-fatura kayıtlı kullanıcılar listesinde bulunan bir mükellef 6/1/2016 tarihinde bu listeden çıkarıldı ise 6/1/2016 tarihinde başka bir e-fatura kayıtlı kullanıcısı tarafından kendisine e-fatura düzenlenmesi ya da kendisinin e-Fatura düzenlemesi beklenmez.)
